ChatGPT, schrijf voor mij een artikel over de voor- en nadelen van AI-gegenereerde tekstschrijvers bij inkoop of contractmanagement. Ah, de chatbot is overbelast. Goed, dan schrijven we dit artikel gewoon op de ouderwetse manier. Gewetensvraag: heb je inmiddels al een AI programma een opdracht voor je laten schrijven? Of een werkmail, een offerte aanvraag, een sollicitatiebrief? Inmiddels is het voor veel studenten en young professionals de normaalste zaak van de wereld om AI niet alleen mee te laten denken met het proces, maar om het schrijfwerk volledig naar AI te outsourcen via het programma ‘ChatGPT’.
Wat is ChatGPT? Om het enorm gesimplificeerd en lichtelijk cynisch uit te leggen: ChatGPT is een programma dat op basis van een enorme database aan gesprekken, teksten en literatuur voorspelt wat het volgende woord in een zin gaat zijn. Je kan het programma een specifieke schrijfopdracht geven en binnen een minuut geeft ChatGPT je een A4’tje aan tekst. Niet alleen de techniek staat in de kinderschoenen -het programma is nog regelmatig vol zelfvertrouwen volledig incorrect- maar ook de manier waarop de maatschappij deze techniek gaat gebruiken is nog grotendeels onduidelijk. We begeven ons nu in het ‘wilde westen’ van AI-gebruik, vol debatten over plagiaat, ethiek, copyrights en eerlijkheid. Dat zijn discussies waar wij vandaag onze vingers niet aan zullen branden. Wél is het tijd om een concrete en genuanceerde blik te werpen vanuit ons eigen werkveld, de wereld van inkoop en contractmanagement.
Twee prominente voordelen
Taalkundigheid
Het is een vervelende waarheid: het bedrijfsleven heeft een taaltje. Omslachtig met de hoofdletter O. Je komt niet weg met een mailtje waarin je aan iemand vraagt ‘of ze dat even voor je willen regelen’. Nee, we vragen of iemand de tijd kan vinden om dit project op te pakken. Of het uitkomt dat we na het weekend samen gaan zitten om de voortgang te bekijken. Dit is ongetwijfeld niet je eigen dagelijkse spreektaal, en het zal helaas nog een jaar of twintig duren voordat het algemene taalgebruik in mails informeler wordt in sommige branches. ChatGPT biedt hierin een goede uitkomst, aangezien deze in wat voor stijl dan ook een tekst voor je kan schrijven. De software voelt zich blijkbaar enorm thuis in het formele kantoorjargon en bespaart jou zorgen over de professionaliteit van jouw teksten. Én, hij zal je niet vragen om dit verzoek ‘even over het weekend heen te gooien’.
Virtuele talenknobbel
De taalkundigheid heeft nog een vervolg: meertaligheid. Waar Google Translate fungeert als een erg letterlijke vertaler speelt ChatGPT de rol van een tolk. Je kan het programma vragen om, in het Engels, een opzet voor een inkoopaanvraag met de specifieke steekwoorden die bij dit onderwerp horen, en direct rolt er een Engelse tekst uit. Zeker als je veel werkt met buitenlandse leveranciers die weinig Nederlands spreken, bespaart dit veel tijd. Vervolgens kan je meegeven aan ChatGPT op welk niveau je de tekst vertaald wil hebben, bijvoorbeeld B1 niveau. Dit alles vergt wel een bepaalde vaardigheid van jou: weten hoe je je vragen moet stellen. Het maximale haal je er pas uit wanneer je de software op een zeer specifieke manier een opdracht geeft.
Zoals je kunt verwachten staat een jeugdig programma als ChatGPT nog voor een hoop uitdagingen. Het is goed om te weten welke aspecten nog niet ver genoeg ontwikkeld zijn om jou in je werkzaamheden te ondersteunen.
Twee jammerlijke nadelen
Beperkt interpretatievermogen en flexibiliteit
Van ‘Wall-E’ tot de ‘Terminator’ films, we zijn als maatschappij bekend met het idee van het hyperintelligente AI-systeem dat geen menselijke emoties vertoont. Bij ChatGPT is dat net zo. Nee, het zal geen rationele manier zoeken om de mensheid uit te roeien -hoop ik-, maar er missen een paar belangrijke menselijke eigenschappen. ChatGPT heeft moeite met het begrijpen van de specifieke context en emoties achter een gesprek. Vraag de software niet om een reactie op een mail die je hebt ontvangen, want een verkeerde interpretatie van de brontekst kan leiden tot misverstanden en ronduit incorrecte reacties die de lezer verdwaast achter zullen laten.
Ook zal de AI niet snel jouw tone-of-voice kunnen overnemen. ChatGPT beschikt niet over de creativiteit en persoonlijkheid die hiervoor nodig zijn, en is beperkt in situaties waarin de ontvanger een op maat gemaakte en vaak empathische reactie verwacht.
Beschikbaarheid van de software
Sinds Prometheus ons het vuur cadeau gaf zijn wij als mensen eigenlijk afhankelijk van technologie. Het is erg aantrekkelijk om ChatGPT voor vrijwel al je schrijfwerk in te zetten, maar het programma zelf is hier nog niet stabiel genoeg voor. De service heeft regelmatig storingen van een uur of langer, waardoor het programma volledig onbereikbaar is. Niet erg handig als jij het schrijven van een mail tot op het laatste moment hebt uitgesteld omdat ChatGPT het toch wel voor je zou oppakken.
Het is waarschijnlijk dat de service zelf volledig verdwijnt achter een betalingsmuur. AI-afbeeldingsgeneratoren zoals Midjourney en DALL-E vereisen inmiddels beiden een abonnement om er gebruik van te kunnen maken. ChatGPT zit nu in een beta-test fase waarbij iedereen er gebruik van kan maken, maar zodra de software deze experimentele fase uit is zal OpenAI, het bedrijf achter ChatGPT, dezelfde structuur gaan gebruiken die ze ook bij hun eerdergenoemde software DALL-E hebben ingezet. En dan betaal je opeens per gegenereerde tekst, een duur geintje wanneer je regelmatig mailt en schrijft.
Het zou een mooie afsluiter zijn als we nu onthullen dat deze volledige blog is geschreven door ChatGPT. Maar nee, de capaciteiten van de software waren niet genoeg om zo’n specifieke taak te volbrengen. Een hele blog schrijven voor een specifiek bedrijf als In2Talent, met als specifieke doelgroep inkopers en contractmanagers, dat snapt hij niet. Het levert, op dit moment, een puur ondersteunende functie. We zitten nu in de ‘eerste generatie smartphone’-fase van deze software. Het is duidelijk dat er veel gaat veranderen in een hele korte tijd, maar hoé? Dat weten we nog niet zeker. Vergelijk het met de tijd dat het leek alsof de Blackberry net zo groot zou gaan worden als de Samsungs en de iPhones. Voor nu is ChatGPT een tool die je in ieder geval veel tijd kan besparen op de korte termijn. Maak daar goed gebruik van, maar laat deze AI-krachtpatser niet je kritische blik ontnemen. Deze blijft namelijk hard nodig.
